کرونا ویروس‌ها خانواده بزرگی از ویروس‌ها هستند که از ویروس سرماخوردگی معمولی تا عامل بیماری سارس را شامل می‌شود. کرونا ویروس‌ها در سال 1965 کشف شدند و مطالعه بر روی آنها به‌طور مداوم تا اواسط دهه 1980 ادامه داشت. اگرچه کرونا ویروس‌ها بیشتر در حیوانات دیده می‌شوند، اما پنج نوع از آنها دستگاه تنفسی بدن انسان را تحت تأثیر قرار می‌دهد. این ویروس در سال 2003 باعث سیندروم حاد و شدیدی تنفسی (SARS) در کشور های آسیایی گردید که حدود 8000 نفر مبتلا و حدود 10 درصد فوتی داشت. در سال 2012 نوع دیگر این ویروس باعث به وجود آمدن سندروم تنفسی خاور میانه (MERS) گردید که در آن 2494 نفر را مبتلا و از این میان780 نفر تنها در عربستان سعودی جان باختند (در هر 100 نفر 37 نفر فوت کردند). بار آخر این ویروس با تغیر شکل در 31 دسامبر 2019 در شهر ووهان چین باعث شیوع بیماری شده که تا امروز تقریباً تمام کشورها در تمام قاره های جهان را درگیر کرده و میلیونها نفر را مبتلا نموده و صدها هزار نفر به سبب این بیماری فوت کرده اند.
این همه‌گیری از جنگ جهانی دوم تاکنون بی‌سابقه است. در ایران با شیوع این بیماری، طرح های پیشگیرانه قطع زنجیره شیوع کرونا شامل قرنطینه خانگی، فاصله‌گذاری اجتماعی، کاهش ساعات کار و فعالیت اصناف، تعطیلی مدارس و دانشگاه‌ها اجرا شده است. ناوگان حمل و نقل عمومی، به دلیل تردد بالای مسافران و ازدحام جمعیت به عنوان یکی از کانون های شیوع این بیماری شناخته شده است؛ مدیران شهری بر رعایت فاصله گذاری اجتماعی و استفاده از ماسک در زمان استفاده از وسایل حمل و نقل عمومی و ضد عفونی کردن آنها تاکید دارند تا امکان انتقال بیماری در این مکان ها به حداقل برسد چرا که استفاده از وسایل حمل و نقل عمومی مثل مترو و اتوبوس باعث افزایش تماس شده و احتمال ابتلا به ویروس کرونا را افزایش می‌دهد. به دنبال این اتفاقات و شیوع گسترده ویروس و لزوم جلوگیری از این پانادمی، با برقراری محدودیت‌های مختلف، تعداد سفر‌های ریلی، هوایی و همگانی در سرتاسر جهان کاهش یافت.
با کاهش روند رو به رشد بیماری و لزوم شروع بکار فعالیت ادارات و اصناف و بانکها و ... مسأله استفاده مردم از وسایل حمل و نقل عمومی، باعث نگرانی‌ها در موضوع فاصله‌گذاری اجتماعی و فیزیکی از سوی متولیان سلامت شد. می توان گفت برای کاهش حجم حمل و نقل همگانی دو روش مستقیم و غیرمستقیم وجود دارد. در روش مستقیم، توصیه‌ها برای استفاده از وسایل نقلیه شخصی، کاهش ظرفیت پذیرش مسافران در وسایل نقلیه عمومی نظیر تاکسی، اتوبوس و مترو و لغو اجرای طرح ترافیک می باشد. در روش مستقیم اما می توان از انواع و اقسام مدلهای توزیع حرکت مسافران، اجرای طرح ترافیک و شناورسازی ساعات بازگشایی اصناف، شرکتها و ادارات استفاده نمود. در این روش می توان طرحهای متنوع و متفاوتی با دورنمای کوتاه مدت و بلندمدت طراحی نمود تا ضمن آنکه چرخه اقتصاد و فعالیت حالت طبیعی خود را طی نموده و افراد فعالیتهای عادی خود را از سر بگیرند، رعایت پروتکلهای بهداشتی مانند فاصله گذاری اجتماعی نیز با مشکلی مواجه نشود.
برای مبارزه با همه گیری این ویروس براساس توصیه های سازمان بهداشت جهانی و وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی کشورمان، باید براساس برنامه‌ریزی بلندمدت عمل نموده و به اصطلاح باید تا مدتی تقریباً یک تا دو سال به زندگی با این ویروس عادت کنیم. مایک رایان رئیس بخش فوریت‌های سازمان بهداشت جهانی در این باره گفت: جهان هنوز در وسط موج نخست شیوع ویروس کرونا قرار دارد. گرچه تعداد موارد ابتلا به ویروس کرونا در بسیاری از کشورها رو به کاهش بوده است ولی با اوج دوباره این بیماری با افزایش مبتلایان به این ویروس روبه‌رو هستیم. بیماری‌های اپیدمی غالباً با موج‌های مختلفی همراه می‌شود و این بدان معناست که شیوع ویروس می‌تواند مجدداً طی ماه‌های آینده و چندباره همه‌گیر شود، حتی در مناطقی که یک یا دو موج این ویروس رد شده است. لذا برای نیل به این هدف نیازمند طرحهای پایدار هستیم.
با وجود اینکه در کلان شهری مانند تهران با مشکلاتی نظیر آلودگی هوا و فضای مناسب برای پارک خودرو‌ها مواجه هستیم، یکی از توصیه های ابلاغی استفاده از خودروی شخصی برای تردد در شهر است چون در غیر اینصورت افزایش تجمعات در ناوگان عمومی درون شهری به خصوص مترو و اتوبوس که از نگرانی‌های جدی برای انتقال بیماری کرونا است باعث کاهش فاصله گذاری اجتماعی و در نهایت شیوع این ویروس خواهد شد. به همین دلیل مسئولان نظام سلامت ضمن هشدارهای لازم در این زمینه از مردم درخواست کردند، حتیالمقدور از حمل و نقل عمومی استفاده نکنند. دست اندرکاران حوزه بهداشت همچنین با اقداماتی نظیر اجرایی نشدن طرح ترافیک در تهران و فاصله‌گذاری بین مسافران حمل و نقل عمومی درصدد کاهش حجم تراکم حمل و نقل درون شهری هستند.
این روزها در حالی که خانواده‌ها در معرض خطر ابتلا به ویروس کرونا قرار دارند اگر مراودات افراد و مردم مانند اصناف، ادارات دولتی، شرکتها و ... همچنان با روال زمان قبل به کار خود ادامه دهند، جامعه کارمندان و کارگران و ... باید به هر نحوی با تردد از منزل تا محل کار به فعالیت خود مشغول باشند. برای این موضوع افراد مجبور به انتخاب بین چند گزینه محدود هستند که شامل استفاده از وسیله نقلیه عمومی با ریسک بالای ابتلا، استفاده از وسیله نقلیه شخصی با ریسک پایین ولی همراه با مشکلات مرتبط با طرح ترافیک و شلوغی معابر و بزرگراهها می باشد.
به نظر می‌رسد آنچه سبب تراکم جمعیت در ناوگان عمومی می‌شود، شروع تقریباً همزمان کار ادارات، اصناف و شرکتهای خصوصی هستند که عموما از ساعت 7:30 الی 8 است. اعمال ساعات شناور یکی از راهکارهای کاهش ترافیک و تجمع در وسایل حمل و نقل عمومی است. با این کار بخش عمده‌ای از مشکلات مرتبط با تراکم در ناوگان عمومی و حتی محل کار برطرف می‌شود. برای کم کردن تراکم ناوگان حمل و نقل عمومی و نیز محل کار نباید همه افراد در یک ساعت مشخص از منزل خارج شوند، البته این کار مشروط بر آن است که ارائه خدمات اصلا کاهش پیدا نکند.
با در نظر گرفتن شرایط مطرح شده نکاتی که در اینجا مطرح می‌شود این است که اگر ادارات تعطیل باشند ارائه خدمات کاهش پیدا کرده و در واقع تمام اقتصاد به نوعی متوقف خواهد شد، اگر کارکنان برای حمل و نقل مطابق همیشه از وسایل نقلیه عمومی استفاده کنند این اقدام باعث افزایش تماس، کاهش فاصله اجتماعی و درنهایت افزایش مبتلایان به ویروس کرونا می‌شود و اگر از وسیله شخصی استفاده کنند باعث افزایش آلودگی هوا، ترافیک، کاهش فضای پارک، تأخیر در حضور در ادارت به دلیل افزایش ترافیک، احتمال افزایش تصادف و در نهایت باعث به وجود آمدن مشکلات در سطح شهر می‌شود. این موضوع با وجود طرح ترافیک در سطح شهر تهران مشکلات را چندبرابر خواهد نمود. بنابراین یکی از راهکارهایی که مناسب به نظر می‌رسد و خطرات کمتری می‌تواند داشته باشد حداقل کردن حضور همزمان افراد در زمان تردد در سطح بزرگراهها و معابر است که یکی از این راه حلها استفاده از شناورسازی ساعات کار است. البته با توجه به اینکه نمی‌توان کنترل خاصی بر ساعات حضور و فعالیت اصناف و شرکتهای خصوصی داشت، ناچار حجم جامعه هدف برای برنامه‌ریزی ساعات کاری متفاوت محدود به کارمندان دولت می‌شود.
پژوهشکده آمار براساس وظایف پژوهشی خود به مطالعه و بررسی در زمینه شناورسازی ساعات کاری ادارات و دستگاه‌های اجرایی مستقر در شهر تهران پرداخته است که در این راستا اطلاعات ادارات به تفکیک محل، تعداد کارکنان و وضعیت ترافیکی مسیرهای منتهی به اداره به صورت آزاد جمع‌آوری و سپس تحلیل مورد نیاز برای ادارات انجام می‌گیرد. این طرح پژوهشی با بررسی توزیع جغرافیایی ادارات، تعداد کارمندان، ترافیک بزرگراهها و معابر و ...، به دنبال ارائه سناریوهایی برای شناورسازی ساعات کاری ادارات در شهر تهران بوده و بر اساس قرارداد شماره ۲۱۳۱ مورخ ۱۳۹۹٫۲٫۱ با موضوع «بررسی شناورسازی ساعات کار اداری در شهر تهران در شرایط همه‌گیری ویروس کرونا بر اساس روش‌های آماری مدل‌مبنا» انجام شده است. در این مطالعه از شیوه مدل‌مبنا استفاده و به روش داده کاوی و وب‌کاوی انجام شده است. منابع داده‌ای مورد استفاده نیز اطلاعات موجود در سالنامه آماری، داده‌های موجود در وب بوده است. متاسفانه امکان دسترسی به آمارهای ثبتی تعداد کارکنان و کارمندان به تفکیک مناطق و محلات و ساختمان‌های موجود در شهر تهران فراهم نشد. همچنین اطلاعات مربوط به تحرک و جابه‌جایی افراد صاحب موبایل در شهر تهران نیز در دسترس قرار نگرفت.