جمعیت‌شناسی علمی است که به مطالعه ساختمان و تحول و حرکات جمعیت در زمان و مکان می‌پردازد. عقیده بر این است که داشتن آمار و اطلاعات به هنگام در مورد جمعیت و ویژگی‌های مرتبط بر آن از ابزارهای ضروری و لازم برای برنامه‌ریزان و سیاستگزاران و پژوهشگران می‌باشد. علاوه بر این بررسی سری زمانی شاخص‌های جمعیت برحسب جنس و مناطق شهری و روستایی چراغی است که راه را برای مطالعات آیندگان روشن می‌نماید. کتاب "جمعیت‌شناسی ایران" (شامل جلد اول ساختار و توزیع جمعیت و جلد دوم هم پیوندی جمعیت و توسعه) اولین کتاب جامع در حوزه مطالعات جمعیتی ایران با تاکید بر ویژگی‌های جمعیتی ایران طی نیم قرن اخیر محسوب می‌شود که با توجه به نیازهای متعدد کاربران و برنامه‌ریزان و پژوهشگران و دانشجویان با هدف معرفی مباحث و شاخص‌های جمعیتی و سپس تحلیل تغییرات و تحولات جمعیتی ایران تهیه شده است. پس از بیان تعاریف و مفاهیم هر شاخص، چنانچه اطلاعات لازم برای محاسبه شاخص در ایران در دسترس بود، شاخص‌های مربوطه به صورت سری زمانی محاسبه و تحلیل شدند. در مواردی شاخص‌ها به صورت استانی نیز محاسبه و سپس تحلیل شدند. منابع عمده محاسبه شاخص‌ها، نتایج سرشماری‌های عمومی نفوس و مسکن از سال ۱۳۳۵ تا ۱۳۹۰، طرح‌های آماری مختلف و نیز داده‌های ثبتی می‌باشند. این کتاب ماحصل بیش از چند سال مطالعه، بررسی و تجارب کارشناسی جمعیت‌شناسان مرکز آمار ایران خانم الهام فتحی و آقای نوراللهی است که با ارائه نظرات و مشاوره و تصحیح دانشمند و استاد بزرگوار جناب آقای دکتر حبیب اله زنجانی بازبینی و نهایی شده است. کتاب "جمعیت‌شناسی ایران" مشتمل بر ۲۴ فصل بوده و با موضوعات حجم جمعیت، منابع و روش‌های تولید داده‌های جمعیتی در ایران، ساختارسنی و ترکیب جنسی جمعیت، خانوار و خانواده، ازدواج و زناشویی، باروری، مرگ و میر، مهاجرت و بازتوزیع جمعیت، جمعیت و شهرنشینی در ایران، نیروی کار، سواد و سطح سواد، آمارهای جنسیت و جمعیت، توسعه پایدار و جمعیت، توسعه هزاره و جمعیت، ارزیابی نتایج سرشماری‌ها، آمارهای معلولیت و ناتوانی، آمارهای مسکن وجمعیت، ویژگی‌های دینی جمعیت، سیاست‌های جمعیتی، آینده‌نگری و پیش‌ینی جمعیت، معرفی برنامه‌های بسته نرم افزارهای جمعیتی و جایگاه جمعیت در برنامه‌ریزی‌های اجتماعی و اقتصادی است.