در ادامه برگزاری سلسله جلسات علمی-تخصصی، پژوهشکده آمار وبینار"اشتغال غیر رسمی و اشتغال در بخش غیررسمی" از ساعت 16-18 روز چهارشنبه 12 آبان 1400 با سخنرانی خانم ندا مصطفوی؛ کارشناس دفتر صنعت ، معدن و زیربنایی مرکز آمار ایران برگزار شد.
ایشان در ابتدای سخنرانی خود با اشاره به این موضوع که بحث اقتصاد غیر رسمی از دههیهای 1950 در سطح جهان مطرح بوده است و اقتصاددانی به نام دابلیو. آرتور لوییس در مقالهای، که بابت آن برندهی نوبل اقتصاد شد، مازاد عرضهی نیروی کار را قابل جذب در اقتصاد صنعتی مدرن میداند. مطرح کرد با اینحال آنچه که در اقتصادهای در حال توسعه مشاهده میشود در تضاد با این نظریه است و در واقع شواهد نشان میدهد در اقتصادهای در حال توسعه، آنچه نام «بخش غیررسمی» به خود گرفته که شامل کسب و کارهای کوچک، تولید در مقیاس کم و مشاغل بیقاعده بوده، در حال گسترش است. بنابراین در آن زمان مفهوم «بخش غیررسمی» دارای باری منفی بود اما، مطالعات و بررسیهای انجام شده در این رابطه نشان میدهد بخش غیررسمی، تنها محدود به فعالیتهای حاشیهای نیستند و بنگاههای سودآور را نیز شامل میشوند. از سوی دیگر، این بخش عامل مهمی در افزایش اشتغال و کاهش فقر است.
خانم مصطفوی بیان کردند در ایران تا کنون آمار رسمی در خصوص این مفاهیم وجود نداشت، اما به همت همکاران گروه نیروی کار در دفتر جمعیت، نیروی کار و سرشماری، هماکنون شاخصهای مرتبط با این موضوع، برای سالهای 1398 و 1399، در دسترس است. بر این اساس به نظر میرسد مرور مفاهیم کلی در رابطه با مفاهیم بخش و اشتغال غیررسمی به فهم بهتر این آمارها کمک کند.
ایشان در این سخنرانی به صورت مختصر به تاریخچهی اقتصادی بخش غیررسمی، بررسی اهمیت این بخش در اقتصاد و ارایهی تعریفی دقیق بر اساس مستندات بینالمللی پرداختند و در نهایت، آمارهای موجود در برخی کشورها در این خصوص را مرور کردند.