بهمناسبت بزرگداشت هفته آمار و برنامهریزی وبینار "تغییر جریان گردآوری دادهها از روش سنتی به نوین" از ساعت 11 الی 12:30 روز دوشنبه 26 مهرماه 1400 به صورت مجازی و با حضور سخنان دکتر شباک رییس محترم پژوهشکده آمار برگزار شد. رییس این نشست خانم دکتر کلهری؛ مدیر گروه طرحهای فنی و روشهای آماری بودند که در ابتدا به معرفی سخنرانان پرداختند.
"راهگزینی به سمت آمارگیری تلفنی" عنوان سخنرانی خانم دکتر روشنک علیاکبریصبا؛ عضو هیئت علمی پژوهشکده آمار، به عنوان سخنران اول بود
در این سخنرانی موضوع استفاده از آمارگیریهای تلفنی برای گردآوری اطلاعات موردنیاز محققان و برنامهریزان که در سالهای اخیر در حال رشد بوده توضیح داده شد که این روش گردآوری اطلاعات در آمارگیریهای نمونهای مزایا و البته چالشهایی به همراه داشته است. با توجه به گسترش بهکارگیری آمارگیریهای تلفنی در دوران پاندمی کووید 19، محدودیتهایی برای اجرای آمارگیریهای نمونهای با مصاحبههای رو در رو برای سازمانهای آماری ایجاد شده که ارایه تجربه اجرای آمارگیری تلفنی "تأثیرات اجتماعی-اقتصادی، جمعیتی و سلامت روان بیماری کووید 19 در ایران" که توسط پژوهشکده آمار انجام شده تا به عنوان یکی از این روشها مورد بررسی قرار گرفت.
در سخنرانی دوم دکتر رضایی قهرودی؛ عضو هیئت علمی دانشگاه تهران به موضوع "یکپارچهسازی دادهها با استفاده از روشهای اتصال رکوردها" پرداختند.
ایشان در ابتدا به رفع نیازهای دادهای جدید، دسترسی همزمان به ویژگیهای موردنظر واحدهای آماری، کاهش بار پاسخگویی، غلبه بر اثرات کاهش نرخ پاسخگویی و کاهش هزینهها، ضرورت یکپارچهسازی اطلاعات افراد و واحدهای آماری یک جامعه از فایلهای مختلف را تشریح کرد و به منابع اطلاعاتی جدید که به طور فزاینده در حال تولید و در اختیار سازمانهای آماری قرار داده شده اشاره کرد. وی توضیح داد که فناوریهای مدرن برای پشتیبانی از یکپارچهسازی دادهها در دسترس و در حال توسعه هستند. دراین سخنرانی، ضمن مرور فرایند اتصال رکوردها و معرفی برخی روشهای اتصال رکوردها و جورسازی آماری، در دو مثال کاربردی، این روشها پیادهسازی و نتایج آن ارایه شد.
و سپس خانم قادری؛ رئیس گروه ارزیابی کیفیت آمارهای دفتر استانداردها و نظارت بر طرحهای آماری مرکز آمار ایران، به موضوع "مفهموم كيفيت در آمار و نحوه ارزیابی کیفیت آمارهاي ثبتیمبنا" پرداختند.
در ابتدا ایشان به مفهوم کیفیت آماری و ابعاد آن از دیدگاه برخی سازمانهای آماری بینالمللی اشاره کردند. همچنین وی به اهمیت ارزیابی کیفیت آمارها در فرایند تولید آمارهای ثبتیمبنا پرداخت.
در همین راستا وی بیان کرد کیفیت ثبتهای اداری بر اساس دیدگاه ارزیابی سیستمهای اطلاعاتی عملیاتی مورد ارزیابی قرار میگیرد. در این دیدگاه، ویژگیهای ثبت داده از لحاظ مواردی چون وجود مکانیزمهای کنترل و تأیید صحت ثبت، ثبت هنگام وقوع رخداد و استفاده از تعاریف، طبقهبندی و واحد اندازهگیری یکسان در تمام مراکز ثبت مورد ارزیابی قرار میگیرد. وی افزود در مرحله بعد ارزیابی فرایند تولید آمارهای ثبتیمبنا، بررسی دادهها از نظر مناسب بودن آنها برای اهداف آماری از نظر زمان مرجع، تعریف و تفکیکها، همچنین میزان ناسازگاری اطلاعات یا بیاطلاع بودن مقادیر است، و مرحله پردازش، مرحلهای است که مشکلات دادهها برای تولید آمارها برطرف میشود و متغیرهای جدید ایجاد میشود. که در این مرحله نیز باید کیفیت پردازشهای انجام شده مورد بررسی و ارزیابی قرار گیرد و شاخصهای نظیر نرخ ادیت و جانهی، نرخ طبقهبندی نادرست و نرخ ناسازگاری برای ارزیابی این مرحله مورد استفاده قرار میگیرد.
و سخنران چهارم دکتر مهرعلی؛ آمارشناس آمارگیریهای خانواری دفتر روششناسی و طرحهای نمونهگیری مرکز آمار ایران، به موضوع "تولید ثبتهای آماری پایدار در زمینه کسب و کار" پرداخت.
دکتر مهرعلی در خصوص ثبتهای آماری تجاری SBRs)) که یکی از ویژگیهای اصلی سیستمهای آماری ملی بسیاری از کشورها بوده است. توضیح داد ثبتهای آماری تجاری اشکال و اندازههای مختلف دارند، اما در نهایت به عنوان مخزن دادههای مربوط به شرکتها از منابع مختلف دادهها برای استفاده در اهداف آماری هستند. وی اشاره کرد توسعه SBR ها که بتواند به تغییرات مخل در اقتصاد پاسخ دهد، نیاز به برنامهریزی استراتژیک بلند مدت و تعهدات مستمر از طرف اداره ملی آمار (NSO) و ارایه دهندگان دادههای آنها دارد و ارتقا ارتباط SBR ها به بهبود به موقع بودن و پوشش آن، و افزایش ظرفیت ادغام با سیستمهای اداری و سایر زیرساختهای آماری بستگی دارد. و نیز در این وبینار به بررسی تجربه کمیسیون اقتصادی اروپا، بانک توسعه آسیایی و ادارات ملی آمار نروژ و استرالیا در زمینه تولید ثبتهای آماری پایدار در زمینه کسب و کار پرداختند.