در راستای برگزاری فعالیتهای سال جهانی آمار در سال ۲۰۱۳ میلادی، نشستی با عنوان «بررسی راهکارهای توسعهی کاربرد آمار در تولید و خدمات و چالشهای فرا روی آن» در مرکز آمار ایران برگزار شد. این نشست با همکاری پژوهشکدهی آمار، انجمن آمار ایران و مرکز آمار ایران و با حضور اساتید و دستاندرکاران نظام آماری کشور از جمله آقای دکتر عادل آذر، رییس مرکز آمار آیران، آقای زاهدیان، سرپرست پژوهشکدهی آمار، دکتر محمدزاده، رییس انجمن آمار ایران و دکتر فرزاد اسکندری، مسئول کمیتهی آمار کاربردی شورای برنامهریزی ستاد سال جهانی آمار، روز چهارشنبه سوم مهر ماه برگزار شد.
آقای دکتر آذر، رئیس مرکز آمار ایران، در این نشست، اظهار امیدواری کرد که نظام آمارهای ثبتی و ارتباطات نظام آماری دستگاههای اجرایی کشور، بهبود یابد. رییس مرکز آمار ایران، ساماندهی علم آمار در کشور را منوط به مورد توجه قرار گرفتن این علم و کاربردهای آن، نه تنها در میان اساتید و صاحبنظران این علم، بلکه در میان کاربران آن بهویژه در حوزهی صنعت، کسب و کار و دستگاههای اجرایی ذکر نمود. دکتر آذر در ادامه بر لزوم مشاورهی مدیران با کارشناسان آماری با هدف برنامهریزیهای صحیح و مشروعیتبخشی به خروجیهای سازمان تأکید کرد و ارتقای سواد آماری در بین تودههای مردم و همگانی کردن آمار با هدف بهکارگیری آن در برنامهریزیهای خانواده را امری مهم ذکر نمود.
دکتر محمدزاده، رئیس انجمن آمار ایران، در ادامهی این نشست، از تشکیل ۸ کمیته برای انجام فعالیتهای مربوط به بزرگداشت سال جهانی آمار، شامل کمیتههای همگانی کردن آمار، نظام آمارشناسی، آموزش مدرسهای، آموزش دانشگاهی، آمار کاربردی، حمایت از تشکلهای آماری، انتشارات و ارتباطات و اطلاعرسانی خبر داد. وی به برگزاری مسابقهی وبلاگنویسی در زمینهی آمار، راهانداری وبگاه ویژهی سال جهانی آمار، برگزاری سخنرانیهای عمومی و کارگاههای آمورشی، تهیه و انتشار مقالات برای ارتقای سواد عموم مردم و افتتاح موزهی آمار بهعنوان برخی از فعالیتهای این کمیتهها در سال جهانی آْمار اشاره نمود.
برگزاری سخنرانیهای علمی از دیگر بخشهای این نشست بود. آقای دکتر فقیهی عضو هیئت علمی دانشگاه شهید بهشتی، در سخنرانی خود تحت عنوان «نقش آمار در تحلیل کسب و کار»، بر لزوم بهکارگیری آمار در بخش خصوصی با محوریت کسب و کار اشاره نمود. وی ثبت وقایع و تصمیمگیری بر مبنای داده و اطلاعات و همچنین داشتنن اهداف بلندمدت، کوتاهمدت و راهبردی را از ویژگیهای مدیران موفق ذکر کرد. از دیگر بخشهای این سخنرانی لزوم گردآوری اطلاعات و داده برای شناسایی جایگاه یک بنگاه اقتصادی در مقایسه با رقبا، تبیین نسبی وضعیت بنگاه در آینده و استفاده از اطلاعات در برنامهریزی راهبردی است که یکی از منابع داده، آمارهای رسمی ذکر شده است که در کنار پژوهش بازار، دادههای فروش گذشته و دادههای رشد بازار میتواند یک مدیر را در برنامهریزیهای صحیح یاری رساند.
آقای دکتر یوسفی، عضو هیئت علمی دانشکدهی اقتصاد دانشگاه علامه طباطبایی، دیگر سخنران این نشست، در سخنرانی خود با عنوان کاربرد آمار در صنعت و اقتصاد، اقتصاد را به تعبیر لیونل رابینز، علمی تعریف کرد که رفتار انسانی را در رابطهی بین اهداف نامحدود و منابع محدود که استفادههای گوناگونی دارند مطالعه مینماید که این امر به معنای تأکید بر اولویتها و ضرورت انتخاب، نیاز به دادههای آماری مختلف، ضرورت اندازهگیری و تأکید بر این گفته لرد کلوین یا پیتر دراکر و یا ادوارد دمینگ است که چیزی که قابل اندازهگیری باشد قابل انجام است. در بخش دیگری از این سخنرانی بر اهمیت آمار از نظر نقش آن در تصمیمگیریها و سیاستگذاریها، در نحوهی تخصیص منابع توسط فعالان اقتصادی در تمامی بخشهای اقتصادی و اجتماعی، ارزیابی عملکرد فعالان اقتصادی وتدوین اصول صحیح اقتصادی و مدیریتی تأکید شده است. وی در ادامه به آمارهای هوشمند با ویژگیهای:
۱- معیّن و مشخص و عاری از ابهام بودن، ۲- قابلیت اندازهگیری کمی و روشن، ۳- دستیافتنی و عاری از صرفاً تخمین و یا پیشبینی، ۴- مناسب و مفید بودن و ۵- دارا بودن محدوده و یا مقطع زمانی معیّن اشاره کرده است.
آقای میرفلاح نصیری، مدیر کل دفتر آمار و اطلاعات وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی، ظرفیتسازی آماری در دستگاههای اجرایی را از راهکارهای اصلی برای ارتقای جایگاه آمار در دستگاههای اجرایی برشمرد . وی اسناد بالادستی و همچنین قوانین مربوط به آمار و وجود سازمان آماری در کشور را از عوامل مثبتی ذکر نمود که میتواند موجب تقویت نظام آماری در دستگاه های اجرایی شود. آقای نصیری در این زمینه، به بند ۱۱ سیاستهای کلی تولید ملی، حمایت از کار و سرمایه ایرانی، اشاره کرد که از سوی مقام معظم رهبری به دستگاهها ابلاغ شده و در آن صراحتاً بر شفاف سازی، بهنگامسازی و دسترسی به آمار و اطلاعات تأکید شده است. در ادامهی این سخنرانی همچنین بر نقش مهم نظام برنامهریزی کشور، خانهی آمار، شورای عالی آمار، مرکز آمار ایران، تشکیلات آماری دستگاههای اجرایی کشور و و جود منابع انسانی در حوزهی آمار، در تقویت جایگاه آمار در دستگاههای اجرایی کشور اشاره شده است.
آقای علیرضا حسینآبادی، معاون دفتر فناوری وزارت نیرو، در سخنرانی خود تحت عنوان «جایگاه ساختار واحدهای آمار و اطلاعات در سازمانها»، جایگاه ساختار واحدهای آمار و اطلاعات در سازمانها را مورد بررسی قرار داد و به بررسی تطبیقی سازمانهای آماری کشورها و جایگاه آنها در حکومتها پرداخت. وی وظایف اصلی سازمانهای آماری را در ۴ گروه شامل وظایف: ۱- حاکمیتی، تولید، گردآوری، پردازش، تحلیل، انتشار؛ ۲- هماهنگی، سازماندهی سیستمهای یکپارچهی آماری، تولید، پردازش، انتشار، سرشماری و نظرسنجی، حفاظت از آمارها و اسرار فردی، ایجاد نهادهای آماری، ترویج سواد و فرهنگ آماری؛ ۳- سیاستگذاری، تهیهی برنامهی جامع، هماهنگی بین سازمانی، مشاوره (به دولت و بخش خصوصی)، همکاریهای بینالمللی، تعاریف و مفاهیم، طبقهبندی، آموزش و ۴- تولید، پردازش، انتشار، سرشماری، نظرسنجی، آمار بخش خصوصی و تولید، پردازش و انتشار و مدیریت دادههای مکانی طبقهبندی کرد.
در ادامه، جلسهی پرسش و پاسخ و میزگرد برگزار شد که آقای زاهدیان رئیس پژوهشکده آمار، آقای دکتر محمدزاده رئیس انجمن آمار ایران، آقای میرفلاح نصیری، مدیر کل دفتر آمار و اطلاعات وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی، آقای دکتر یوسفی، عضو هیئت علمی دانشکدهی اقتصاد دانشگاه علامه طباطبایی، آقای علیرضا حسینآبادی، معاون دفتر فناوری وزارت نیرو به سؤالات شرکتکنندگان پاسخ دادند و بر جایگاه سازمانی واحدهای آمار و اطلاعات در دستگاههای اجرایی کشور تأکید داشتند.
گفتنی است سال ۲۰۱۳ میلادی توسط سازمان ملل متحد بهعنوان سال جهانی آمار اعلام شده است و توسط ۱۴۰۰ سازمان و نهاد بینالمللی دستاندرکار آمار مورد تأیید و حمایت قرار گرفته است و تا کنون بیش از ۲۱۰۰ سازمان در ۱۲۴ کشور از جمله کشورهای ایران، ترکیه، چین، انگلستان، ایالات متحدهی آمریکا، کانادا، سوئد، بلژیک، برزیل، دانمارک، فرانسه، آلمان، کره جنوبی، کرهی شمالی، مالزی، روسیه، مکزیک، ایتالیا و ... در وبگاه سال جهانی آمار برای بزرگداشت سال جهانی آمار اعلام مشارکت کردهاند.