مجموعه تغییرات جمعیتی شگرف در ایران و در نظر گرفتن پیامدهای اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی این تغییرات، سبب شد تا سیاستهای کلی جمعیت توسط مقام معظم رهبری در تاریخ ۳۰ اردیبهشت ماه ۱۳۹۳ به دولت ابلاغ گردد. بدون شک، این سیاستها ماحصل مطالعات جمعیتی بیشماری است که با در نظر گرفتن ابعاد مختلف اجتماعی، اقتصادی، سیاسی و فرهنگی، گامهای اساسی را در راستای بهبود کمی و کیفی جمعیت کشور ارائه مینماید. اما آنچه که سیاستهای ابلاغی مذکور را در کانون توجه محققان، اندیشمندان، سیاستگذاران و متولیان انجام اقدامات مداخلهای برای تحقق این سیاستها، قرار داده است، چگونگی شناسایی ابعاد مفهومی و عملیاتی سیاستهای مذکور به منظور رصد دقیق و موشکافانه میزان تحقق این سیاستها است. به عبارت بهتر، پس از اعمال اقدامات مداخلهای و بکارگیری سیاستهای کوچک مقیاس و تحقق آنها، شناسایی متغیرها و شاخصهایی که بتواند به صورت منسجم و چند وجهی، منعکسکننده تحقق سیاستهای کلی جمعیت باشد، گام اساسی در رصد سیاستهای ابلاغی مقام معظم رهبری، به عنوان یکی از اهداف این سیاستها به شمار میآید.
سیاستهای ابلاغی رهبری مشتمل بر۱۴بند است که بند چهاردهم آن به رصد ۱۳ بند ابلاغی اختصاص دارد. پژوهش حاضر به دنبال ارائه مجموعهای از شاخصهایی بوده که بتواند با رویکرد چند بعدی، «سیاستهای کلی جمعیت» را مورد ارزیابی قرار دهد. لذا در این مطالعه ۱۳ بند ابلاغی مورد تحلیل محتوا قرار گرفت و جمعا ۲۴۸ شاخص با رویکرد چند بعدی شناسایی و انتخاب گردید که از مجموع آنها ۱۲۴ شاخص دارای اولویت اول بوده، یعنی در رصد یک بند سیاست ابلاغی مهم بوده و منابع آماری برای مطالعه، ارزیابی و رصد آن شاخص نیز موجود بوده است که سری زمانی اطلاعات ۱۲۴ شاخص ارایه شده است. در ضمن به منظور محاسبه دقیق شاخصهای مذکور، در این مطالعه، روشهای سنجش و اندازهگیری شاخصها در قالب «شناسنامه شاخصها» ارائه شده است.
فایل این طرح پژوهشی در بخش فروشگاه وبگاه پژوهشکده آمار ایران به نشانی www.srtc.ac.ir قابل دسترسی است.