از آنجا که سلامت یکی از مهمترین عوامل رشد اقتصادی قلمداد میگردد، لذا بهبود شاخصهای سلامت یکی از اهداف مهم دولتها برای رسیدن به توسعه یافتگی است. لذا سیاستگذاری در بخش سلامت نیازمند تصمیمگیری در زمینهی چگونگی تامین منابع مالی، نحوهی افزایش، توزیع عادلانه و استفادهی موثر از این منابع است. تمامی این تصمیمگیریها و اعمال نظارت دقیق بر هزینههای صرف شده در این بخش مستلزم دسترسی به آمار و اطلاعات قابل اعتماد در این حوزه است که سیستم حسابهای سلامت بدین منظور طراحی شده است.
حسابهای ملی سلامت یکی از حسابهای اقماری حسابهای ملی است که مجموعهای از اطلاعات نظاممند، جامع و سازگار از جریان منابع را در نظام سلامت یک کشور برای یک دوره معین فراهم میکند. این حساب، وضعیت هزینههای صرف شده برای سلامت را در یک دوره معین (سالانه) بر اساس اینکه چه نهادی هزینه میکند، این هزینه صرف چه امور یا کارکردی میشود، در کجا هزینه رخ میدهد، برای چه بیماری هزینه میشود، ویژگیهای شخص ذینفع (سن، جنسیت، منطقه جغرافیایی، درآمد) چیست و منبع درآمد این هزینهها کجا است، را نشان میدهد.
طرح مطالعاتی محاسبه حسابهای ملی سلامت برای سالهای ۱۳۹۱ و ۱۳۹۲ به درخواست موسسه تحقیقات سلامت وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی و با بهرهگیری از تجربه سالهای گذشته مرکز آمار ایران و پژوهشکده آمار و بر اساس ترجمه راهنمای کتابGuide to producing national health accounts ، انتشار مشترک سازمان جهانی بهداشت، بانک جهانی و موسسه توسعه بینالمللی ایالاتمتحده آمریکا، تهیه شده است.
نتایج این مطالعه نشانمیدهد سهم پرداخت مستقیم از جیب خانوارها به کل هزینههای سلامت در سال ۱۳۹۱ برابر ۵۴.۷۵ درصد و در سال ۱۳۹۲ برابر ۴۶.۹۸ درصد بوده است. لازم به ذکر است سهم پرداخت از جیب خانوار از سال ۱۳۸۹ به بعد کاهش یافته است به طوری که از ۵۷ درصد به ۴۶٫۹۸ درصد رسیده است. همچنین سهم کل هزینههای سلامت از تولید ناخالص داخلی در سالهای ۱۳۹۱ و ۱۳۹۲ به ترتیب ۶٫۵۴ و ۶٫۱۹ درصد بوده است.
فایل این طرح پژوهشی در بخش فروشگاه وبگاه پژوهشکده آمار ایران به نشانی www.srtc.ac.ir قابل دسترسی است.