همزمان با برگزاری سیزدهمین کنفرانس آمار ایران، پژوهشکده‌ی آمار با همکاری مرکز آمار ایران، انجمن آمار ایران، صندوق جمعیت سازمان ملل و کمیته علمی کنفرانس آمار ایران، به مناسبت اجرای سرشماری نفوس و مسکن ۱۳۹۵، میزگرد سرشماری عمومی نفوس و مسکن ۱۳۹۵، تجربیات ایران و سایر کشورها، فرصت‌ها و چالش‌ها را با هدف آشنایی با روش‌های انجام سرشماری و ارایه تجربیات کشور ایران و سایر کشورها و همچنین بررسی فرصت‌ها و چالش‌های پیش‌رو در دوم شهریورماه 139۵ در دانشکده‌ی ریاضی و کامپیوتر دانشگاه شهید باهنر کرمان برگزار نمود. سخنرانان این میزگرد آقای علیرضا زاهدیان (معاون طرح‌های آماری و آٔمارهای ثبتی مرکز آمار ایران و قائم مقام ستاد سرشماری نفوس و مسکن ۱۳۹۵) ، خانم دکتر رضایی قهرودی رئیس پژوهشکده‌ی آمار ، آقای دکتر محسن محمدزاده (عضو هیأت علمی گروه آمار دانشگاه تربیت مدرس)، خانم فریباسادات بنی‌هاشمی (مدیرکل دفتر جمعیت، نیروی کار و سرشماری مرکز آمار ایران و دبیر ستاد سرشماری نفوس و مسکن ۱۳۹۵) و آقای کامبیز کبیری مدیر پروژه جمعیت و توسعه صندوق جمعیت سازمان ملل متحد (UNFPA) بودند. در ابتدای جلسه آقای دکتر محسن محمدزاده با اشاره به اهمیت انجام سرشماری، هدف از این نشست را آشنائی دانش‌جویان و اساتید با فرایند سرشماری نفوس و مسکن و تاریخچه سرشماری در ایران و مقایسه آن با سرشماری سایر کشورها و همچنین رابطه آن با اهداف توسعه پایدار دانستند.
در ادامه آقای علیرضا زاهدیان، قائم مقام ستاد سرشماری نفوس و مسکن ۱۳۹۵ به چرایی و اهمیت اجرای سرشماری اشاره داشتند. ایشان اهداف سرشماری‌ها را تهیه چارچوب آماری آمارگیری‌ها، تهیه آمار جمعیتی در پایین‌ترین سطوح جغرافیایی، تهیه آمارهای نفوس و مسکن برای صفات نادر، ارزیابی و تکمیل داده‌های ثبتی، تهیه اطلاعات پایه برای توسعه آمارهای ثبتی و تهیه آمارهای جدید از طریق تلفیق با آمارهای ثبتی برشمردند. ایشان به بررسی کیفیت آمارهای ثبتی مبنا با سرشماری سایر کشورها مانند استرالیا، انگلیس، ژاپن، نیوزلند، پرتغال پرداختند. مطابق بررسی‌های ایشان اکثر کشورهای توسعه یافته و در حال توسعه، در حال گسترش استفاده از داده‌های اداری و سایر آمارگیری‌ها در اجرای سرشماری و تولید آمار می‌باشند و مطابق توصیه سازمان‌های بین‌المللی افزایش استفاده از داده‌های اداری برای تولید آمار از طریق سرشماری و بهبود کیفیت از سال ۲۰۲۱ مورد تأکید است. ایشان در ادامه سخنرانی به نظام جامع ثبت‌های آماری ایران شامل چهار حوزه‌ی فعالیت، جمعیت، املاک و مستغلات و کسب‌وکار پرداختند و اشاره داشتند که هر یک از چهار حوزه ثبت‌های آماری ایران با همکاری و اتصال دادگان دستگاه‌های متولی مرتبط تهیه می‌شود. ایشان همچنین ۵ گام اصلی برای سرشماری ثبتی مبنا را اتصال شماره ملی به کد پستی، اتصال شماره ملی به قبض برق، تعریف آدرس قانونی، تهیه شناسنامه کار و تهیه شناسنامه آموزشی برشمردند.
سخنران بعدی سرکار خانم دکتر رضائی رئیس پژوهشکده‌ی آمار ایران بودند. سخنرانی ایشان درباره‌ی مروری بر فعالیت‌های بخش آمار سازمان ملل در خصوص سرشماری و بررسی روش‌های مورد استفاده در مراحل مختلف سرشماری در کشورهای جهان بود. به گفته‌ی ایشان سازمان ملل متحد بیش از ۷ دهه از طریق برنامه‌های جهانی، سرشماری عمومی نفوس و مسکن در کشورها را برای دوره‌های ده‌ساله حمایت کرده است. این سازمان در این خصوص اقدام به تولید نرم‌افزار CensusInfo و انتشار کتاب و راهنماهای فنی در خصوص سرشماری و همچنین گزارشات اجرای سرشماری سایر کشورها از طریق سایت سازمان ملل نموده است.
ایشان با اشاره به برخی مصوبات ۴۶امین نشست کمیسیون آمار سازمان ملل در سال ۲۰۱۵ در خصوص سرشماری، به تصویب برنامه جهانی سرشماری نفوس و مسکن در سال ۲۰۲۰ اشاره کردند و توصیه‌های اشاره شده در این برنامه (برنامه جهانی ۲۰۲۰) در خصوص سرشماری عمومی نفوس و مسکن را به شرح زیر برشمردند
اجرای سرشماری نفوس و مسکن حداقل یکبار در دوره ۲۰۲۴-۲۰۱۵ رعایت استانداردها در برنامه‌ریزی، بهره‌وری، پوشش کامل و انتشار به موقع نتایج یکپارچه‌سازی اطلاعات سرشماری عمومی نفوس و مسکن با اطلاعات ثبت احوال و آمارهای حیاتی و سرشماری کشاورزی
به گفته‌ی رییس پژوهشکده‌ی آمار، سرشماری یکی از منابع اولیه اطلاعات موردنیاز برای تدوین، اجرا و نظارت بر سیاست‌ها و برنامه‌ها با هدف توسعه‌ی اجتماعی و اقتصادی فراگیر و پایداری محیط زیست به رسمیت شناخته شده است و همچنین اطلاعت سرشماری به عنوان یک منبع مهم برای تهیه داده‌های تفکیکی موردنیاز برای اندازه‌گیری پیشرفت شاخص‌های اهداف توسعه پایدار (SDG) ۲۰۳۰ به ویژه در زمینه ارزیابی وضعیت مردم براساس سن، جنس، نژاد، قومیت، وضعیت مهاجرت، ناتوانی و موقعیت جغرافیایی و سایر ویژگی‌ها معرفی شده است.
رضایی قهرودی در ادامه به بررسی نتایج این آمارگیری درخصوص روش‌های مورد استفاده در مراحل مختلف سرشماری در کشورهای مختلف جهان براساس نتایج آمارگیری ۲۰۱۰ سازمان ملل از کشورها در مورد نحوه انجام سرشماری نفوس و مسکن پرداختند. مطابق گزارش ایشان در سال ۲۰۱۰، ۸۳درصد کشورها سرشماری سنتی، 11 درصد سرشماری ثبتی‌مبنا، ۵ درصد سرشماری ترکیبی و ۱ درصد از روش غلتان استفاده کرده‌اند. ایشان همچنین گزارشی از روش‌های ارزیابی سرشماری، روش‌های ورود اطلاعات، روش‌های کدگذاری، روش‌های ادیت، روش‌های جانهی، روش‌های انتشار به تفکیک ۵ قاره (آفریقا، آسیا، اروپا، آمریکای لایتن، آمریکای شمالی و اقیانوسیه) براساس گزارش آمارگیری ۲۰۱۰ارایه کردند.
سخنران بعدی خانم فریبالسادات بنی‌هاشمی، مدیرکل دفتر جمعیت، نیروی کار و سرشماری و دبیر سرشماری عمومی نفوس و مسکن ۱۳۹۵ بودند. ایشان در ابتدا به تاریخ سرشماری در ایران و جهان پرداختند. به گفته‌ی ایشان، اولین سرشماری ایران از سال ۱۳۳۵ شروع و آخرین آن در سال ۱۳۹۰ اجراء شده است. مطابق گفته‌های ایشان روش اجرای سرشماری نفوس و مسکن در دنیا به دو صورت سنتی (جمع‌آوری داده به روش مستقیم یا چهره به چهره) و مدرن و ترکیبی (داده از طریق دو یا چند روش (اینترنتی/ پستی/ طرح آماری/ ثبتی/ مراجعه مستقیم) صورت می‌گیرد. سرشماری نفوس و مسکن ایران در سال ۱۳۹۵ به صورت ترکیبی و مدرن به صورت سرشماری اینترنتی، مراجعه مأمور سرشماری برای ثبت اطلاعات با تبلت و مصاحبه تلفنی انجام می‌گیرد. ایشان در ادامه به معرفی سازمان اجرائی و ویژگی‌های طراحی سرشماری ۱۳۹۵ پرداختند و مهم‌ترین ویژگی این سرشماری را استفاده از تبلت در جمع آوری داده‌ها، همگام نمودن داده‌های سامانه اینترنتی و تبلت، استفاده از سامانه اینترنتی و آمارگیری تلفنی برای خانوارهای غایب و رصد سرشماری با استفاده از اتاق کنترل برشمردند. به گفته‌ی ایشان در این سرشماری تعداد اقلام آماری مورد پرسش نسبت به سرشماری ۱۳۹۰ کاهش یافته است و دو آزمایش سرشماری در سال ۱۳۹۳ و سال ۱۳۹۴ انجام شده است. مطابق طراحی انجام شده برای سرشماری عمومی نفوس و مسکن۱۳۹۵ ، ۴۰۰۰۰نفر رده اجرایی ستادی با حدود ۷۰۰ نوع فعالیت درگیر هستند که سرشماری اینترنتی از ۳ مهر تا ۲۴ مهر و سرشماری با تبلت حضوری و از ۲۵ مهر تا ۲۵ آبان انجام می‌شود و پس از بارگذاری داده‌ها در سامانه سیجاد، پاکسازی و استخراج اطلاعات صورت می‌پذیرد. به گفته‌ی ایشان پیش‌بینی می‌شود نتایج اولیه سرشماری عمومی نفوس و مسکن ۱۳۹۵ در دی‌ماه ارایه گردد.
سخنران پایانی، آقای کامبیز کبیری مدیر پروژه جمعیت و توسعه دفتر جمعیت سازمان ملل (UNFPA) بودند. سخنرانی ایشان در خصوص اهداف توسعه پایدار و اهمیت داده‌ها بود. ایشان در این سخنرانی ضمن مرور اهداف توسعه پایدار مطابق با گزارش 201۵ سازمان ملل بر لزوم وجود داده‌های با کیفیت بالا، تجمیع شده ( در حوزه جنسیت، سن، مهاجرت، قومی و ناتوانی) و مکانی و به موقع تأکید کردند. ایشان همچنین در این میزگرد با اشاره به هدف ۱۷ام سند اهداف توسعه پایدار بر لزوم اجرای سرشماری نفوس و مسکن حداقل ده سال یکبار اشاره کردند و آن را یکی از منابع اولیه اطلاعات برای جمعیت و ویژگی‌های آن دانستند. مطابق گفته‌های ایشان اطلاعات سرشماری نفوس و مسکن برای تهیه شاخص‌های پایه و مقایسه‌پذیر برای اندازه‌گیری اهداف توسعه پایدار استفاده می‌شود.
در پایان این میزگرد نیز جلسه پرسش و پاسخ بین اساتید، محققین و اعضاء میزگرد برگزار گردید.