آرشیو طرح‌های پژوهشی

/پژوهش/طرح‌های پژوهشی/آرشیو طرح‌های پژوهشی

داده‌های هم‌گذاشتی و کاربرد آن دربرآورد شاخص‌های جمعیت و سلامت کوچک ناحیه‌های استان زنجان

داده‌های هم‌گذاشتی و کاربرد آن دربرآورد شاخص‌های جمعیت و سلامت کوچک ناحیه‌های استان زنجان

  • نویسنده / نویسندگان: پریسا گوانجی
  • وضعیت اجرا: پایان یافته
  • تاریخ پایان: زمستان ۱۴۰۲
  • همکاران: محمد نورمحمدی، روشنک علی‌اکبری‌صبا
  • گروه پژوهشی مسئول: طرح‌های فنی و روش‌های آماری

به دلیل اهمیت مسائل حوزه‌ی بهداشت و سلامت، طرح آمارگیری شاخص‌های چندگانه‌ی جمعیت و سلامت در ایران و بسیاری از کشورها انجام می‌شود. این آمارگیری اطلاعات کافی برای ارائه‌ی براورد شاخص‌های مربوط به جمعیت و سلامت در سطح ناحیه‌های بزرگ‌ را در اختیار محقق قرار می‌دهد. با این حال، به دلیل کاربرد گسترده‌ی براورد کوچک‌ناحیه‌‌ای در سیاست‌گذاری‌های دولت و برنامه‌های توسعه، تخصیص بودجه و طراحی منطقه­ای، براورد شاخص‌های مربوط به حوزه‌ی بهداشت و سلامت در سطح کوچک‌ناحیه‌ها (از جمله ناحیه‌ها‌ی شهری یا روستایی هر شهرستان) در چند سال اخیر بسیار مورد توجه دستگاه‌های اجرایی قرار گرفته است. از سوی دیگر، اگرچه اطلاعات حاصل از سرشماری‌های نفوس در سطح ‌کوچک ناحیه‌های جغرافیایی گردآوری می‌شود، اما این اطلاعات فقط شامل متغیرها و صفات اصلی جمعیت و خانوارها هستند و اطلاعات مربوط به شاخص‌های جمعیت و سلامت را شامل نمی‌شوند. همچنین به دلیل اندازه‌ی نمونه‌ی محدود در اجرای آمارگیری، ممکن است اندازه‌ی نمونه در برخی کوچک‌ناحیه‌ها بسیار کم یا در بعضی موارد صفر باشد. بنا بر این با وجود ضرورت ارائه‌ی براوردهای دقیق برای شاخص‌های جمعیت و سلامت در سطح کوچک‌ناحیه‌ها، امکان ارائه‌ی براوردهای دقیق و کارا در این سطوح وجود ندارد.

از این‌رو نیاز به ارائه‌ی روشی که اطلاعات حاصل از سرشماری و آمارگیری را به منظور فراهم نمودن اطلاعات مورد نیاز در سطح کوچک‌ناحیه‌ها با هم ترکیب کند، ضروری به نظر می‌رسد. در پاسخ به این نیاز، طرح داده‌ها‌ی هم‌گذاشتی و کاربرد آن در براورد برخی شاخص‌های جمعیت و سلامت کوچک‌ناحیه‌های استان زنجان در دستور کار پژوهشکده‌ی آمار قرار گرفت. در این طرح پژوهشی، ابتدا به بیان لزوم و اهمیت اجرای طرح پرداخته می‌شود. در ادامه، ضمن معرفی روش‌های مختلف ساخت جمعیت هم‌گذاشتی، از روش ارائه شده توسط تمپل و دیگران (۲۰۱۷) و بسته‌ی نرم‌افزاری سیمپاپ برای براورد برخی از شاخص‌های مهم جمعیت و سلامت در شهرستان‌های استان زنجان استفاده می‌شود. از جمله این شاخص‌ها می‌توان به میزان زایمان قبل از ۱۸ سالگی در بین زنان ۲۰-  ۲۴ساله، درصد کودکان ۰-۴ ساله در معرض دود سیگار یا سایر مواد دخانی و درصد کودکان ۰-۱۷ ساله محروم از زندگی با والدین در شهرستان‌های استان زنجان اشاره کرد. در این مطالعه، شهرستان‌های استان زنجان به عنوان کوچک ناحیه‌ها در نظر گرفته می‌شوند. توجه به این نکته ضروری است که به دلیل تعداد نمونه‌ی کم یا در برخی موارد تعداد نمونه‌ی صفر، براورد چنین شاخص‌هایی در شهرستان‌‌های استان زنجان با استفاده از داده‌های طرح آمارگیری شاخص‌های چندگانه‌ی جمعیت و سلامت، امکان‌پذیر نیست.

فایل های پیوستی
طراحی سایت