باروری به عنوان رفتاری اجتماعی در محیط و بستر اجتماعی فرهنگی خاص پدیدار می‌شود و روابط اجتماعی اعضای جامعه و نیز سیاست‌های حکومتی می‌تواند ارزش‌ها و هنجارهای مرتبط با رفتار باروری را تنظیم کند.
حرکت به سوی سطوح پایین باروری، پدیده‌ای فراگیر در سطح جهانی است. تجارب کشورهای مختلف نشان می‌دهد در مراحل میانی گذار جمعیتی، میزان باروری کل به زیر سطح جانشینی می‌رسد.کاهش شدید باروری برای نخستین بار در کشورهای توسعه‌یافته اروپایی به وقوع پیوست و منجر به تفکر و تحقیقات دانشمندان علم جمعیت‌شناسی در این زمینه شد. نتایج مطالعات آنها کشف مولفه‌های تمپو و کوانتم باروری بود. تمپو وکوانتم باروری نشان دادند کاهش میزان باروری می‌تواند پدیده‌ای مقطعی و کوتاه باشد. براساس تمپو وکوانتم باروری چنین فرض می‌شد که تغییر در زمانبندی باروری گذشته، نرخ باروری کل را کاهش داده است.
روند میزان باروری ایران در نیم قرن اخیر نشان می‌دهد، سطح باروری افت و خیزهایی را تجربه نموده است. بر اساس آمار و ارقام و محاسبات انجام شده توسط محققان تا سال 1379، میزان باروری کل ایران همواره بالاتر از سطح جانشینی بوده است (عباسی شوازی، حسینی چاووشی و مک دونالد 1388، 3) این میزان در سال 1385 به مقدار 9/1 و سپس در سال 1390 با اندکی کاهش به حدود 8/1 فرزند تقلیل یافت. کاهش میزان باروری کل و نیز کاهش رشد جمعیت در ایران، سبب شکل‌گیری موجی از نگرانی‌ها در کشور به خصوص میان برنامه‌ریزان و سیاستگزاران شد. سالخوردگی جمعیت، کاهش نیروی فعال و فشارهای ناشی از آنها و زنانه شدن سالخوردگی جمعیت از جمله نگرانی‌های باروری زیر سطح جانشینی است. از آنجایی که میزان باروری زیرسطح جانشینی تجربه منحصر به فردی برای هر کشوری است، بررسی ابعاد مختلف آن برای ایران ضرورت یافت. در این خصوص مطالعات گسترده‌ای انجام شد و سیاستمداران را به برنامه‌ریزی در جهت سیاست‌های تشویق افزایش موالید سوق داد. در چنین شرایطی آگاهی نسبت به مقدار واقعی میزان باروری کل و رصد سالانه آن بیش از پیش اهمیت یافت. به این ترتیب به منظور پاسخگویی به اهداف برنامه‌ریزی و سیاستگزاری‌های جمعیتی، اجرای طرح حاضر در دستور کار مرکز آمار ایران قرار گرفت. این مرکز در دهه‌های قبل با استفاده از نتایج سرشماری‌های سال‌های 1385 و 1390 و روش غیر مستقیم فرزندان خود میزان‌های باروری ایران را محاسبه و برآورد کرد که گنجینه های ارزشمندی در ادبیات باروری ایران محسوب می‌شوند. در این تحقیق مجددا با به کارگیری روش فرزندان خود و با استفاده از نتایج سرشماری 1395 باروری ایران در سطح جغرافیایی استان و به تفکیک مناطق شهری و روستایی برآورد شد. علاوه بر این، به منظور تصویرسازی بهتر نتایج برآورد باروری حاصل از سه سرشماری اخیر که دوره های 1371 تا 1395 را در برمی‌گیرد، با یکدیگر مقایسه و تحلیل شدند. به منظور مطالعه ابعاد اجتماعی باروری، باروری برحسب دین و تابعیت در سطح کل کشور و به تفکیک مناطق شهری و روستایی در دوره پانزده ساله 1381 تا 1395 نیز برآورد و بررسی شدند. در ادامه روند باروری برحسب وضع سواد و سطح تحصیلات زنان به تفکیک مناطق شهری و روستایی و استان در دوره زمانی مورد اشاره محاسبه و تحلیل شدند.