مقوله کیفیت آمارهای تولید شده، همواره یکی از مهمترین موضوعات مطرح در زمینه تولید و انتشار آمارهای رسمی است. کیفیت یک محصول همواره از مهمترین و نخستین ویژگیهایی است که کاربران و مشتریان آن محصول مورد توجه قرار میدهند. بدیهی است که آمار نیز بهعنوان یک محصول از این قاعده مستثنی نیست.
در کشور ما ایران نیز با توجه به اهمیت آمار در سیاستگذاری و برنامهریزیها، همواره موضوع کیفیت آمارهای ارایه شده، دغدغهی اصلی استفادهکنندگان و به تبع آنها تولیدکنندگان آمار بوده است. تصمیمها و سیاستهای اخذ شده بر پایه آمار غلط و ناصحیح، گاه موجب چنان خسارتهایی میشوند که از ابتدا نبود آن آمار شاید اثرات زیانبار کمتری میداشت. مسئولان ارشد نیز همواره بر اهمیت وجود آمارهای صحیح و دقیق و با کیفیت تأکید کردهاند. مقام معظم رهبری (مدظله العالی) در این خصوص میفرمایند: « آمار و اطلاعات دقیق، متمرکز و علمی پایهی اصلی در تصمیمگیریهای درست و کارآمد برای کشور است. آمار ضرورتی قطعی و اصلی برای برنامهریزی در خصوص منابع و نیازهای متنوع و گسترده کشور است. با این وجود اهمیت دقت و صحت آمارها بسیار بالا است و آمار غلط ضربه سنگینی به کشور میزند.» در چشمانداز نظام آماری ایران نیز موضوع کیفیت برجسته شده است. در این سند، نظام آماری ایران نظامی «یکپارچه، پاسخگو، مورد اعتماد عموم مردم و متخصصان، تأمینکننده آمارهای رسمی با کیفیت و پیشرو در آسیا»، تعریف شده است.
در همین راستا مرکز آمار ایران و پژوهشکده آمار مطالعات و اقدامات زیادی را در سالهای گذشته آغاز کرده و انجام دادهاند؛ که حاصل آن علاوه بر چندین کتاب و طرح پژوهشی و مقاله در قالب طراحی و پیادهسازی «چارچوب مدیریت کیفیت آمارهای مرکز آمار ایران» و نیز طراحی و ابلاغ «چارچوب مدیریت کیفیت آمارهای رسمی نظام آماری ایران» به طور خاص تبلور یافته است.
در ادامه همین فعالیتها و اقدامات و با توجه به اهمیت کیفیت در آمارهای رسمی، در ماده ۳ سومین برنامه ملی توسعه آمار کشور (1400-1396)، مصوب شورای عالی آمار مورخ 28/08/97، این موضوع بار دیگر و بهعنوان یک هدف اصلی و در عین حال راهبرد کلان مورد تأکید قرار گرفته است.
همچنین و بهمنظور ارتقای کیفیت آمارهای تولید شده در نظام آماری ایران، در مواد ۶ و 9 برنامه مذکور بهطور مشخص همه دستگاههای اجرایی مکلف شدهاند که بهمنظور پیادهسازی نظام مدیریت کیفیت و رعایت استانداردهای آماری، نظام مدیریت کیفیت آمارهای رسمی دستگاه خود را در راستای چارچوب ابلاغ شده توسط مرکز آمار ایران تا پیش از پایان این برنامه تهیه، مستقر و عملیاتی نمایند و بر اساس آن کیفیت آمارهای تولید شده ارزیابی و «نشان کیفیت آمارهای رسمی ایران» به آمارهای ارزیابی شده اعطا شود. به موجب اجرای ماده ۶ برنامه مذکور، «آییننامه اعطای نشان کیفیت آمارهای رسمی ایران» و دستورالعمل اجرای آن باید تهیه و ابلاغ شود. مطالعه و پژوهش حاضر برای انجام مطالعه و بررسیهای لازم بهمنظور تهیه «آییننامه اجرایی اعطای نشان کیفیت آمارهای رسمی ایران» برای پیشنهاد به کمیسیون تخصصی شورای عالی آمار، در راستای اجرای بند «الف» از ماده «۶» برنامه ملی توسعه آمار کشور (1400-1396) تهیه و تدوین شده است.