از آنجا که در محاسبه‌ی نرخ تورم، قیمت تعداد بسیار زیادی از کالاها و خدمات دخیل هستند و هر کالا دارای خواص و ویژگی‌های منحصر به فردی است و در طول زمان رفتارهای کاملاً متفاوتی در قبال سیاست‌های اعمال‌شده از سوی دولت و تغییرات رخ داده شده در شرایط اقتصادی از خود بروز می‌دهند، لذا نرخ تورم در دوره‌های متوالی نوسانات زیادی دارد. برخی از این نوسانات تحت تأثیر شرایط موقت و گذرا و برخی دائمی و بلند‌مدت هستند. برخی دیگر وابسته به زمان بوده و در عمل ارتباطی با شرایط و سیاست‌های اتخاذشده ندارند. از جمله‌ی این موارد می‌توان به نوسانات فصلی رخ داده شده در قیمت میوه‌ها و سبزی‌ها اشاره کرد. نرخ تورم پایه به محاسبه‌ی تغییرات رخ داده در روند بلند‌مدت نرخ تورم می‌پردازد. این روند در طول زمان تقریباً ثابت است و نوسانات بسیار کمی دارد و می‌توان از آن به‌عنوان روند پایدار تورم در اقتصاد و همینطور یک متغیر اساسی در امر ارزیابی شرایط اقتصادی بهره برد. در این مطالعه به معرفی روش‌ها و رویکردهای موجود در این راستا پرداخته شده و پس از آن با استفاده از اطلاعات تورم مرکز آمار ایران به محاسبه‌ی نرخ تورم پایه برای اقتصاد ایران پرداخته می‌شود.